Twierdza Przemyśl.pdf

(2167 KB) Pobierz
u
MINIPRZEW ODNIK
TW IERDZA
PRZEMYŚL
P
O
M
N
I
K
HISTORII
M IN IP R Z E W O D N IK
TW IERDZA PRZEM YŚL
te kst.
Tomasz Idzikowski
Fotografie
G r z e g o rz K arnas
Wstęp
P rze z P r z e m y ś l p o ł o ż o n y n a d S a n e m u m o c n i e n i a m ia s ta . Po w i e l u latach
u p o d n ó ż a K a r p a t , o d w i e k ó w p r z e ­ p la n o w a n i a i dyskusji o d p o ł o w y
b ie g a ły szlaki k o m u n i k a c y j n e . P ie r­ XIX w. ru s zy ły prace f o r t y f ik a c y j n e ,
w o t n i e b y ły to tra k ty , p ó ź n ie j bite t r w a j ą c e z p r z e r w a m i d o w y b u c h u
d r o g i , a o d p o ł o w y X IX w i e k u linie p ie rw s z e j w o j n y ś w ia t o w e j w 1914 r.
k o le j o w e . K rz y ż u ją c e się na z lo k a li­ W e fekcie p o w s t a ła d u ż a t w i e r d z a
z o w a n y c h w m ieście p r z e p r a w a c h na p ie rś c ie n io w a , z ło ż o n a z k i l k u d z i e ­
S a n ie , łą c z y ły p ó ł n o c z p o ł u d n i e m i sięciu f o r t ó w ró żn y c h t y p ó w . O d
w s c h ó d z z a c h o d e m . P a n o w a n i e nad z i e m n y c h s z a ń c ó w z p ie rw s z y c h
p r z e p r a w a m i p o z w a la ło k o n t r o l o ­la t b u d o w y tw ie r d z y , p o p r z e z b e ­
w a ć ru c h ku p ie c k i, ale r ó w n i e ż m i a ­ t o n o w e f o r t y a rt y le r y js k i e , a ż do
ło z n a c z n i e m i l i t a r n e . Z d a w a li sobie p o t ę ż n y c h f o r t ó w p a n c e r n y c h . Po
z t e g o sp ra w ę A u s tr ia c y , k t ó r z y po la ta c h o d za k o ń c z e n ia p ie rw s ze j
ro z b io r a c h Polski, g d y P r z e m y św o j n y ś w ia t o w e j p o w s t a ł m i t o ty m ,
l
z n a la z ł się na t e r y t o r i u m M o n a r c h i i że T w i e r d z a P r z e m y ś l je s t trzecią co
H a b s b u r g ó w , p r z y m i e r z a l i się dod o w ie lk o ści w E u r o p i e . P o d s y c a n y
p r z e z p a t r i o t y z m lo k a ln y , z a p a d łpo w s t ą p i e n i u d o U n ii E u ro p e js k i e j
w ś w ia d o m o ś ć m ie s z k a ń c ó w m i a ­d a ł się z a u w a ż y ć z n a c z n y w z r o s t o d ­
sta. N ie je s t to d o ko ńca p ra w d a , w i e d z a ją c y c h z A u s tr ii, N ie m ie c , czy
g d y ż m o ż n a w y m i e n i ć w i e l e t w i e r d z W ę g i e r . C zyli k r a jó w b e z p o ś r e d n io
z n a c z n i e w ię k s zy c h , j a k ch o ć b y a a n g a ż o w a n y c h w w a lk i o p r z e m y ­
z
T w i e r d z ę Kral<ów o o b w o d z i e 60 k m skie forty. O d d a j e m y d o P a ń s tw a
( w w y p a d k u P r z e m y ś la o b w ó d w y ­rąk m i n i p r z e w o d n i k , o p r a c o w a n y
n o sił 45 k m ) , P a r y ż - 100 k m , B u ­w z w ię złe j f o r m ie , któ ra w y m u s i ­
ka re szt - 1 3 0 k m , n ie w s p o m i n a j ą c ła na a u t o r z e w y b ó r j e d y n i e n a
o ta kich t w i e r d z a c h j a k M e t z , A n ja t r a k c y j n i e j s z y c h o b i e k t ó w , k ró tk ą
­
t w e r p ia , czy V e r d u n . O c zy w iś c iei z w a r t ą f o r m ę o pisu, czy d r o b n e
j a k w każdej le g e n d z i e i w tej je s t u p r o s z c z e n ia .
Z a in t e r e s o w a n y c h
n ie co p ra w d y . N ie c h o d z i o w ielko ść w szcze gó ła ch h isto rii T w i e r d z y
w sensie f iz y c z n ym , o d łu g o ś ć o b ­ P r z e m y ś l, z a c h ę c a m y d o s ię g nięcia
w o d u tw i e r d z y , lecz ro lę ja k ą o d e ­ p o fa c h o w ą lit e r a t u r ę t e m a t u , d o ­
g ra ła w p ie rw s z e j w o j n i e ś w ia to w e j. s tę p n ą na r y n k u w y d a w n i c z y m .
D w u k r o t n i e o b l e g a n a p r z e z wo jska
N r .4 5
rosyjskie, o d b it a p r z e z p o ł ą c z o n e
a r m i e A u s t r o - W ę g i e r i N ie m ie c ,
w p i e r w s z y m r o k u w o j n y trafiła na
c zo łó w k i w szy stkich g a z e t E u r o p y .
W y s o k o ś ć stra t o b le g a j ą c y c h , p o d ­
w y ż s z o n a p rze z p r o p a g a n d ę , n a p a ­
w a ła g ro z ą . D o p i e r o p ó ź n ie j he ka -
t o m b y o f i a r na f ro n c ie z a c h o d n i m ,
s z c z e g ó ln ie p od V e r d u n , p r z y ć m iły
„ s ł a w ę " T w i e r d z y P r z e m y ś l. Dziś
T w i e r d z a P r z e m y ś l to z n a k o m i t y
zabytek
a rchitektury
o b ron n e j.
P rzycią g a licznych t u r y s t ó w k r a jo ­
w y c h i z a g r a n ic z n y c h . Szcze g ó ln ie
Zgłoś jeśli naruszono regulamin