Ewangelia Tomasza – Wikipedia.pdf

(455 KB) Pobierz
Ewangelia Tomasza
starożytne pismo zaliczane do
apokryfów Nowego Testamentu
Ewangelia Tomasza
(kopt. p.euaggelion
p.kata Thomas) – starożytne pismo
zaliczane do apokryfów Nowego
Testamentu, powstałe prawdopodobnie
przed końcem II wieku n.e. i znane dziś
przede wszystkim w przekładzie na
dialekt saidzki języka koptyjskiego. Tekst
grecki zachował się we fragmentach;
wskazuje się, że językiem oryginału mógł
być syryjski. Dzieło znane było
starożytnym Ojcom Kościoła, zaginęło,
lecz zostało odnalezione w 1945.
P. Oxy. 1,
grecki fragment z początku III wieku
Nag Hammadi Codex II, folio 32, początek Ewangelii Tomasza
Tekst apokryfu zawiera 114 powiedzeń
(logiów) Jezusa Chrystusa, które miał
zapisać Tomasz Apostoł. Znaczna ich
część ma swoje odpowiedniki w
Ewangeliach kanonicznych. Jest jednym
z najważniejszych apokryfów, bywa
nazywany piątą Ewangelią. Datowanie,
pochodzenie, jak i struktura apokryfu nie
zostały jeszcze całkowicie wyjaśnione.
Od wspomnianego dokumentu należy
odróżnić inny IV-wieczny apokryf,
Ewangelię Dzieciństwa Tomasza, która
opisuje dziecięce lata Jezusa.
Rękopisy
W roku 1897 Grenfell oraz Hunt odkryli
pierwszy fragment apokryfu w języku
greckim (P. Oxy. 1)
[1][2]
. Zauważyli, że
fragment ten zawiera
Logia
[3]
Jezusa
i
wyrazili przypuszczenie, że oryginalny
rękopis zawierał kolekcję mów Jezusa,
które były niezależne od czterech
Ewangelii kanonicznych w ich obecnej,
znanej nam formie. Owe logia
zaklasyfikowali do pism nieheretyckich i
sądzili, że ich zbiór powstał przed rokiem
140. Odkrywcy zauważyli pewne paralele
w dziełach Klemensa
Aleksandryjskiego
[4]
.
Grenfell i Hunt odkryli nieco później –
dokładna data nieznana – również dwa
inne greckie fragmenty tej ewangelii (P.
Oxy. 654, P. Oxy. 655), oba pochodzące z
III wieku
[5][6]
. Teksty tych fragmentów
opublikowali w roku 1904
[7][8]
. Odkrywcy
zauważyli pewne podobieństwa
wszystkich trzech fragmentów, ale co do
wspólnego pochodzenia fragmentów nie
mieli pewności. Wyrazili jedynie
Zgłoś jeśli naruszono regulamin