matematyka_na_zielono_ebook.pdf

(16837 KB) Pobierz
Matematyka na
zielono
285
Maja Krämer
Matematyka na
zielono
Maja Krämer
Matematyka
na
zielono
1
Matematyka na
zielono
SPIS TREŚCI
WSTĘP...........................................................................7
Dane jako podstawa...............................................18
Dom i codzienne życie..........................................20
Czy woda przecieka nam przez palce?....................21
Czy można umyć ręce połową mydła?....................26
Jak zastąpić chemię domową
wielką czwórką?......................................................................29
Co by było, gdyby nie było prądu?.............................33
Czy wyłączanie ładowarki ma sens?........................34
Skąd bierze się ciepło w domu?.................................38
Jak rozsądnie płacić za media i odpady?..............42
Czy potrzebny jest nowy samochód?......................47
Kompost nowym złotem?.................................................51
Czym są ekologiczne wakacje?....................................56
Świat i wyzwania.....................................................62
EKO – co to?...............................................................................63
Czym jest zero w ekologii?..............................................68
Czy można zaciągnąć kredyt u Ziemi?....................71
Jakie ślady zostawiamy na Ziemi?.............................75
Jak prześledzić swój ślad węglowy?.........................79
Ile jest wody na świecie?..................................................84
Czy pandemia może uczyćmatematyki?..............89
Jak epidemia roznosi się po świecie?......................94
Jaka jest natura hałasu?...................................................99
Czy da się wyciszyć świat?.............................................104
Czy e-mail wyrządza szkodę planecie?.................108
Czy żywioły wymykają się spod kontroli?.............112
Jedzenie i odżywianie...........................................118
Czy wystarczy jedzenia?....................................................119
Czy nadchodzi moda na niemarnowanie
jedzenia?....................................................................................123
Czy byłoby dobrze, gdyby ludzie przeszli
na wegetarianizm?..............................................................126
Czy jemy produkty sezonowe i lokalne?..............130
Czy warzywa muszą być idealne?.............................134
Czym się różni jajko od jajka?.......................................137
Ile wody potrzebuje kotlet?............................................141
Czym jest dieta planetarna?.........................................147
Klimat i zagrożenia................................................151
Czym różni się klimat od pogody?...........................152
Czy naprawdę robi się gorąco?...................................156
Czy można zatrzymać katastrofę
klimatyczną?...........................................................................163
Co ma przyroda do fraktali?.........................................167
Co wisi w powietrzu?.........................................................172
Jak bronić się przed smogiem?..................................175
Ile kosztuje smog?..............................................................180
Skąd ta betonoza?...............................................................184
Dlaczego latanie samolotem nie jest fajne?.....189
Odpady i plastik.....................................................193
Co nie jest śmietnikiem?.................................................194
Ile ważą odpady?..................................................................199
Jak ograniczyć ilość odpadów?................................204
Naprawiać czy wyrzucać sprzęty domowe?....208
Czy można bawić się odpadami?..............................211
Czy tworzywa sztuczne pochodzą z Natury?....215
Czy życie bez plastiku jest możliwe?.......................219
Czy można się obejść bez jednorazówek?.........222
Czy zbieractwo nobilituje?............................................225
Czy powstanie nowe plastikowe państwo
na Oceanie Spokojnym?.................................................230
Fauna i flora............................................................233
Co ma tygrys do parasola?............................................234
Czy świat by się zmienił, gdyby wyginęły
pszczoły?..................................................................................239
Czy koralowce mają szansę przeżyć?....................244
Czy ogrody zoologiczne są potrzebne?................247
Czy pies/kot w domu ma wpływ
na środowisko?......................................................................251
Jak możemy pomóc ptakom?....................................255
Jak zaprzyjaźnić się z komarami?............................260
Czy obserwowanie drzew jest ciekawe?.............263
Co łączy lasy ze zbiorami?.............................................268
Co można robić w lesie?.................................................272
Lista kontrolna.......................................................276
Lista kontrolna…...................................................................277
Poszerzanie bazy..................................................282
Linki do wybranych źródeł.................................283
3
Matematyka na
zielono
Nie zmuszajmy dzieci do aktywności, lecz wyzwalajmy
aktywność. Nie każmy myśleć, lecz twórzmy warunki
do myślenia. Nie żądajmy, lecz przekonujmy. Pozwólmy
dziecku pytać i powoli rozwijajmy jego umysł tak,
by samo widzieć chciało
Janusz Korczak
4
Matematyka na
zielono
Drogie Czytelniczki! Drodzy Czytelnicy!
Matematyka jest wszędzie – to motto od lat przyświeca działaniom naszej fundacji. Książkę pod ta-
kim właśnie tytułem wydaliśmy w 2017 roku, a z jej przesłaniem dotarliśmy do setek tysięcy polskich
domów. Jej autorka, Maja Krämer, dała się namówić na swoistą kontynuację wątku wszechobec-
ności matematyki w naszym życiu. Podjęła jakże aktualny, chociaż bardzo trudny i złożony temat
ekologii.
Matematyka to język, którym opisujemy świat. Język ten daje wyobrażenie o skali zjawisk, które
widzimy, których doświadczamy lub o nich tylko słyszymy. Katastrofa klimatyczna, której widmo
zagląda w oczy ludzkości, ma wymiar liczbowy, co oczywiste. Opisujemy go matematycznie – w mi-
lionach, miliardach, tonach, stopniach, procentach… Znając pojęcia matematyczne, łatwiej jest zro-
zumieć skalę zjawisk i zagrożeń, a także sposoby, by im przeciwdziałać.
Książka „Matematyka na zielono”, którą właśnie macie przed sobą, jest o matematyce w służbie
ekologii i o ekologii widzianej przez pryzmat matematyki. Jej tytuł ma dwojakie znaczenie: zielony
to kolor ekologii, symbol Natury. Na zielono też zaznaczyliśmy w niej wątki matematyczne i mate-
matyczne inspiracje. To zielone światło dla myślenia przyczynowo-skutkowego i logicznego.
Piszemy o zagrożeniach dla klimatu i środowiska naturalnego, ale nie po to, żeby kogokolwiek stra-
szyć. Chcemy uświadomić, jaki wpływ na otoczenie mają nasze nawyki i styl życia. Pokazujemy
i przeliczamy zależności między tym, co robimy, kupujemy, zjadamy, a naszym śladem na Ziemi. Nie
po to, by wpędzić Was w poczucie winy. Naszym celem jest pokazać, jak bardzo matematyka przyda
się Wam w zrozumieniu zjawisk, których doświadczamy – począwszy od anomalii pogodowych, na
wzroście cen energii kończąc. A zrozumienie to pierwszy krok do zastanowienia, co ja, moja rodzina,
moi znajomi – możemy zrobić, aby być bardziej eko.
Czym ta książka nie jest? Przede wszystkim nie jest podręcznikiem ani ekologii, ani matematyki. Za
to przystępnym językiem wyjaśnia zagadnienia, które powinny leżeć na sercu każdemu mieszkań-
cowi naszej planety. Nie jest przy tym lekka ani beztroska, bo i problemy, które porusza, są niełatwe.
Dlatego rekomendujemy dorosłym, aby nie zostawiali z nimi dzieci sam na sam. Czytajcie tę książkę
razem, dyskutujcie o niej, podejmujcie wspólne decyzje co do zmian w Waszych domowych czy za-
kupowych zwyczajach.
Autorka chciała dać wyobrażenie o skali zjawisk i dołożyła wszelkich starań, aby przedstawić spraw-
dzone informacje. Wykorzystała w najlepszej wierze różne źródła, ale dane, które przytacza, mogą
już nie być aktualne. Jeśli znajdziecie inne dane na ten sam temat, świetnie. Pamiętajcie, że różnice
mogą być spowodowane metodologią ich zbierania, okresem, którego dotyczą i wieloma innymi
czynnikami, które są brane pod uwagę przez instytucje, fundacje, organizacje międzynarodowe zaj-
mujące się ekologią i publikujące dane.
Wierzymy, że matematyczne spojrzenie na takie problemy, jak odpady, zużycie wody czy energii, co-
dzienne zakupy czy sposób podróżowania może w Was uruchomić potrzebę zmiany, zainspirować
do działania. Nie dotykamy polityki i spraw, na które nie mamy bezpośredniego wpływu. Zaprasza-
my Was jednak do aktywności. Matematyka ułatwi Wam zrozumienie, jak możecie pomóc Naturze,
a przy tym – dzięki naszej książce – zrobicie to wspólnie, rodzinnie. Dla Waszych dzieci, dla przyszłych
pokoleń i dla siebie samych.
5
Życzymy inspirującej lektury!
zespół mFundacji
Zgłoś jeśli naruszono regulamin