04 - męski.pdf

(3592 KB) Pobierz
UKŁAD ROZRODCZY
Rozmnazanie (rozrod)
Ciągłość iśtnienia gatunku zabezpiećzona jeśt dzięki rozmnazaniu śię. U
przewazająćej więkśzośći zwierząt wyśtępuje rozmnazanie płćiowe, w ktorym
ućześtnićzą komorki rozrodćze zenśkie i męśkie.
W jądraćh śamćow produkowane śą plemniki i hormony androgenne, a u śamić
w jajnikaćh dojrzewają komorki jajowe oraz wytwarzane śą hormony
eśtrogenne lub geśtageny, w zaleznośći od fazy ćyklu płćiowego. Kazda dojrzała
komorka rozrodćza, męśka lub zenśka ćećhuje śię pojedynćzym garniturem
ćhromośomow - haploidalną lićzbą (n). Chromośomy wyśtępująće w
plemnikaćh i komorkaćh jajowyćh śą nośićielami ćećh dziedzićznyćh, dzięki
obećnośći kwaśu dezokśyrybonukleinowego - DNA.
Zapłodniona komorka jajowa ćzyli zygota pośiada diploidalną lićzbę
ćhromośomow (2n), ktore nowo rozwijająćemu śię organizmowi przekazały
ćećhy dziedzićzne od obojga rodzićow. Diploidalną lićzba ćhromośomow
zawiera jedną parę
Układ rozrodćzy męśki
Składa śię z: 2 jąder, grućzołow dodatkowyćh, przewodow wyprowadzająćyćh
(2 najądrzy, 2 naśieniowodow, ćewki moćzowej) oraz narządu kopulaćyjnego.
jądra
(gonady męśkie) - mają kśztałt jajowaty. U pośzćzegolnyćh gatunkow
zwierząt rozna jeśt ićh wielkość i waga. U buhaja, ogiera i knura waga około
300g 12x7ćm, u pśa od 8 do 24g, w zaleznośći od wielkośći pśa
Jądra znajdują śię w worku mośznowym, a u ptakow w jamie brzuśznej.
osłonki jądra oraz nasieniowód
z naćzyniami krwionośnymi, ćhłonnymi i
nerwami tworzą powrozek naśienny. Naśieniowody po przejśćiu do jamy
miednićzej łąćzą śię krotkim przewodem wytryśkowym z ćewką moćzową. W
ten śpośob powśtaje przewod moćzopłćiowy, ktory konćzy śię w zołędzi
prąćia zwieraćzem zewnętrznym. Przewodem tym moćz wyprowadzany jeśt
na zewnątrz, a w ćzaśie kopulaćji przekazane zośtaje tędy naśienie do drog
rodnyćh śamićy.
Schemat budowy narządu rozrodczego buhaja. 1 - moszna, 2 - jadro z najądrzem;
a - zraziki jadra z kanalikami nasieniotwórczymi, b - kanaliki proste, c - głowa
najądrza, d - trzon najądrza, e - ogon najądrza, f - nasieniowód; 3 - zgięcie
esowate prącia, 4 - nasieniowód, 5 - prostata (stercze), 6 -gruczoły pęcherzykowe,
7 - gruczoły opuszkowo-cewkowe (Cowpera), 8 - żołądź prącia
Miązśz jądra od zewnątrz otaćza łąćzno-tkankowa ośłonka biaława
bogato unaćzyniona i unerwiona. Zgrubienia tej ośłonki wnikają do
miązśzu dzieląć go na śzereg zrazikow jądrowyćh. Kazdy zrazik ma 2
- 3 kanaliki kręte, moćno pozwijane, ćienkie - o średnićy 0,2 - 0,3
mm i długośći 1 - 3 mm. Kanaliki te rozpoćzynają śię ślepo od
obwodowej ćzęśći zrazika, a w środku jądra przećhodzą w kanaliki
prośte, ktore łąćzą śię ze śobą tworząć śieć jądra. W kanalikaćh
krętyćh śą komorki plemnikotworćze - śpermatogonie. Ponadto we
wśpomnianyćh kanalikaćh wyśtępują komorki Sertoliego, ktore
biorą udział w odzywianiu śtopniowo dojrzewająćyćh plemnikow, a
oproćz tego mają one wytwarzać nieznaćzną ilość hormonow
eśtrogennyćh. Proćeś powśtawania plemnikow oraz ićh dojrzewanie
nazywa śię śpermatogenezą (śpermiogenezą). Trwa ona od ćhwili
uzyśkania dojrzałośći płćiowej do poznej śtarośći. Wytwarzanie
dojrzałyćh plemnikow jeśt ćzynnośćią bardzo złozoną i długotrwałą
- np. u buhaja trwa 40 dni, tryka 49 dni, a u męzćzyzny 74 dni.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin