Dariusz Telep, Jerzy Telep - Terroryzm.pdf

(948 KB) Pobierz
Dariusz Telep, Jerzy Telep
TERRORYZM
ŹRÓDŁA, PRZEOBRAŻENIA,
ZARZĄDZANIE SYSTEMEM
ANTYTERRORYSTYCZNYM
Warszawa 2019
Recenzja
dr hab., prof. UTH Stefan Korycki
Projekt okładki
Jan Straszewski
Redakcja językowa
Joanna Paszkowska
ISBN: 978-83-62250-43-1
© Copyright by Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej, Warszawa
2019
Adres wydawcy
Uczelnia Techniczno-Handlowa im. Heleny Chodkowskiej
ul. Jutrzenki 135
02-231 Warszawa
tel.: + 22 26 28 800
Druk
Fabryka Druku Sp. z o.o.
ul. Zgrupowania AK „Kampinos” 6, 01-943 Warszawa
www.fabrykadruku.pl
4
Spis treści
Wstęp
7
Rozdział 1. Charakterystyka zjawiska terroryzmu 9
1.1. Pojęcie i problemy związane z terroryzmem
9
1.2. Przeobrażenia i warunki kształtowania współczesnego terroryzmu
16
1.2.1. Przeobrażenia terroryzmu
16
1.2.2. Warunki kształtowania współczesnego terroryzmu
20
Rozdział
2. Polityczne źródła terroryzmu
23
2.1. Warunki powstawania politycznych źródeł terroryzmu 23
2.2. Spuścizna imperiów
24
2.2.1. Starożytność 24
2.2.2. Cesarstwo Rzymskie
27
2.2.3. Imperium rosyjskie
28
2.2.4. Imperium radzieckie 29
2.3. Skutki rozstrzygnięć politycznych za pomocą siły w XX wieku
2.3.1. Do 1914 roku 30
2.3.2. I wojna światowa 1914–1918
30
2.3.3. II wojna światowa
31
2.3.4. Po 1945 roku 32
2.4. Układ sił w świecie po II wojnie światowej
33
30
Rozdział
3. Społeczno-ekonomiczne i religijne źródła terroryzmu
43
3.1. Warunki powstania społeczno-ekonomicznych źródeł terroryzmu 43
3.2. Różnice w poziomie życia i nierówności współczesnego świata 43
3.3. Prognozy rozwoju
49
3.4. Problemy demograficzne
50
3.5. Rozwój – drogą zmniejszania nierówności?
52
3.6. Kierunki rozwiązania problemów ludzkości
55
3.7. Religijne źródła terroryzmu
56
Rozdział
4. Polityczne i społeczno-ekonomiczne zagadnienia nierówności
w myśli filozoficznej, religijnej i ekonomicznej
59
4.1. Myśl filozoficzna o nierównościach
59
5
Spis treści
4.1.1. Pierwsi filozofowie
60
4.1.2. Filozofia w średniowieczu
61
4.1.3. Filozofia nowożytna
62
4.1.4. Oświecenie
65
4.1.5. Filozofia XIX wieku
66
4.1.6. Kondycja człowieka w filozofii współczesnej
4.2. Myśl religijna o nierównościach
72
4.2.1. Chrześcijaństwo
72
4.2.2. Islam 73
4.2.3. Buddyzm
75
4.2.4. Judaizm
75
4.2.5. Hinduizm
76
4.2.6. Konfucjanizm 77
4.2.7. Uwagi końcowe
78
4.3. Rozwój gospodarczy w historii myśli ekonomicznej
68
79
92
Rozdział
5. Koncepcja eliminowania terroryzmu z życia społecznego
5.1. Uzasadnienie innego podejścia do eliminowania terroryzmu
92
5.2. Model systemu antyterrorystycznego
95
Podsumowanie
Bibliografia
Spis rysunków
103
107
110
6
Wstęp
Działalność terrorystyczna, zwłaszcza prowadzona w  drugiej połowie XX i  na
początku XXI wieku, pozwoliła na zebranie wielu doświadczeń i  wniosków, któ-
re jednak pozostawiają liczne wątpliwości dotyczące eliminowania tego zjawiska
z życia społecznego. W zwalczanie terroryzmu angażują się państwa i organizacje
międzynarodowe. Są to na ogół działania wymuszone kolejnymi zamachami, mają
one selektywny i ograniczony charakter, ale przede wszystkim nie rozwiązują prob-
lemu. W efekcie zjawisko terroryzmu jest wciąż obecne w życiu społeczności świa-
towej, która nie wypracowała skutecznych metod jego eliminowania. Terroryści
ciągle zmieniają środki i metody walki, korzystając z osiągnięć technicznych i dy-
namicznych zmian sytuacji dokonujących się w skali globalnej, głównie procesów
globalizacyjnych i migracyjnych oraz partykularnych interesów państw w różnych
regionach świata. Coraz to inne, niestandardowe działania terrorystów stanowią
zaskoczenie dla organizacji zajmujących się przeciwdziałaniem terroryzmowi. Do-
kumenty prawne i operacyjne regulujące procedury i sposoby zwalczania terrory-
zmu odznaczają się swoistą bezwładnością treści, ponieważ zawarte w nich usta-
lenia opierają się na doświadczeniach z już przeprowadzonych ataków. Szybkość
zmian środków i metod walki stosowanych przez terrorystów sprawia, że regulacje
dotyczące działalności antyterrorystycznej pozostają ciągle w tyle. Pilną potrzebą
więc jest wyprzedzające prowadzenie działalności antyterrorystycznej, dostosowa-
nej do prognoz rozwoju technologii, szczególnie w  dziedzinach, które mogą być
wykorzystane przez terrorystów, a także prognoz zmian sytuacji na świecie, które
mogą ułatwiać ich działanie. Terroryści nigdy nie działają w ten sam sposób, zatem
działalność antyterrorystyczna nie może być prowadzona wyłącznie na podstawie
wniosków z tego, co już się wydarzyło, ale przede wszystkim na podstawie analizy
możliwości rozwoju terroryzmu w przyszłości. Wymaga to jednak zmiany sposobu
rozwiązywania problemów związanych z:
− godzeniem interesów politycznych państw i  grup państw z  interesami prowa-
dzonymi, m.in. w odniesieniu do definicji objętych działalnością terrorystyczną;
− rozbieżnością interesów państw i grup państw w zakresie szeroko rozumianego
bezpieczeństwa;
− niejednorodnością kulturową i  różnicami w  poziomie rozwoju społeczno-go-
spodarczego państw i regionów.
Celem pracy jest charakterystyka sytuacji polityczno-militarnej i  społeczno-go-
spodarczej oraz poglądów interpretujących różne rozwiązania w tych dziedzinach
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin