Kosidowski Zenon - Opowieści ewangelistów.pdf

(2942 KB) Pobierz

ZENON KOSIDOWSKI

OPOWIEŚCI

EWANGELISTÓW

OD AUTORA

Po ukończeniu „Opowieści biblijnych” nie miałem wątpliwości, jaką

drogą kroczyć dalej. Naturalną rzeczy koleją musiało mnie pochłonąć to,

co w historii nastąpiło potem. „Opowieści biblijne” zakończyłem krótką

informacją o żydowskiej sekcie esseńczyków, których dokumenty i klasz-

tor odkryto w Qumran, a których wierzenia, jakże podobne pod wieloma

względami do wierzeń pierwszych chrześcijan, stanowiły jakby przejścio-

we ogniwo łączące starą i nową epokę.

Kim była centralna postać nowej religii - Jezus z Nazaretu? Czy istnieją

dowody potwierdzające jego historyczność? I jak to się stało, że ten skrom-

ny nauczyciel wędrowny nazwany przez swoich uczniów „Mesjaszem” -

jeden z wielu mesjaszów, jacy pojawiali się w zapadłej i mało znaczącej

prowincji imperium rzymskiego - stał się z biegiem czasu przedmiotem

powszechnego kultu? Na te pytania usiłuję odpowiedzieć niniejszą książ-

ką.

Zabierając się do Jej napisania, wiedziałem, jak kontrowersyjnego za-

dania się podejmuję. Tematyka „Opowieści ewangelistów” jest dla wie-

lu jeszcze ludzi czymś w rodzaju tabu, wobec którego powinna milknąć

wszelka krytyczna refleksja i ciekawość. Wiem, że u ludzi tego pokroju

książka moja nie spotka się z życzliwym przyjęciem.

Pragnę jednak zaznaczyć, że dla ludzi autentycznie religijnych mam

głęboki szacunek. Pamiętając, jak głęboko osobiście obchodzą ich oma-

wiane w książce sprawy, staram się w miarę swoich sił nie urazić ich

uczuć. Nie wiem jednak, czy mi się to udało, gdyż postulat zastosowania

jak najdalej posuniętej oględności mógłby wszak kolidować z właściwym

zamierzeniem książki, mianowicie z dążeniem do możliwie pełnego poin-

formowania czytelników, co współczesna nauka w wyniku swych badań

ma obecnie do powiedzenia na temat pochodzenia i rozwoju chrześci-

jaństwa.

- 3 -

Nie mam, rzecz jasna, wygórowanych złudzeń, że swoją książką zdo-

łam zwerbować ludzi, stojących na gruncie wiary, do naukowego sposo-

bu myślenia w sprawie ich przekonań religijnych. Są to przecież zagad-

nienia psychologicznie i socjologicznie złożone, sięgające korzeniami

w pokłady najintymniejszych przeżyć wewnętrznych, z którymi każdy

z osobna musi sobie poradzić bez pomocy z zewnątrz w postaci takiej czy

innej argumentacji.

Wszelako parę listów, otrzymanych po ukazaniu się „Opowieści bi-

blijnych”, stanowi bodajże zachęcający dowód, że nawet ludzie wierzą-

cy, o ile tylko nie są z góry uprzedzeni, potrafią tolerancyjnie odnieść się

do tego rodzaju książek. I myślę, że nie jest to jedynie tylko sprawą oso-

bistej kultury umysłowej. Widocznie ludzie ci nie lękają się konfrontacji

z faktami i poglądami, które nie odpowiadają ich wierzeniom, ponieważ

wierzenia te traktują szczerze i poważnie. Poczytywałbym sobie za duże

osiągnięcie, gdyby także nowa moja książka spotkała się z dobrą wolą

i gotowością rzetelnego dialogu z zawartymi w niej argumentami.

Opowieści ewangelistów - czas wreszcie powiedzieć - pisałem jednak

przede wszystkim z myślą o tych na wskroś współczesnych czytelnikach,

którzy hołdują zasadzie, że naprzód trzeba wiedzieć, aby uwierzyć - nie

zaś odwrotnie. Urbanizacja społeczeństwa i uprzemysłowienie kraju oraz

związane z tym procesem przeobrażenia w tradycyjnym układzie stosun-

ków społecznych i obyczajowych, a szczególnie rewolucyjne odkrycia

naukowe - zmieniające do gruntu nasz utarty obraz świata - wszystko to

sprawia, że ludzie szybciej dojrzewają intelektualnie i wyrabiają w sobie

nawyk samodzielnego myślenia.

Uderzającym zjawiskiem współczesności jest to, że szeregi tych ludzi

rosną w zawrotnym wprost tempie i stanowią dziś chyba niemałą już

część społeczeństwa. Nie można jednak brać wszystkich pod jeden stry-

chulec. Bywają wśród nich tacy, którzy odczuwają potrzebę racjonalne-

go uzasadnienia swoich wątpliwości religijnych i na własną rękę szukają

argumentów w odpowiedniej literaturze naukowej. Nie przychodzi im to

łatwo, gdyż literatura dotycząca tych zagadnień, publikowana w wielu

językach, jest na ogół mniej dostępna przeciętnemu czytelnikowi, a przy

tym tak rozległa, że łatwo się w niej zgubić. Trzeba rzeczywiście mieć

wiele czasu i wytrwałości, by jako tako rozeznać się w tej bibliograficznej

- 4 -

obfitości i wyłowić z niej to wszystko, co może być przydatne. Takie, jak

i też inne trudności wyjaśniają nam do pewnego stopnia, dlaczego tego

rodzaju samodzielnych poszukiwaczy nieczęsto spotykamy.

Większość ludzi tejże formacji cechuje jednak w sprawach wiary po-

stawa raczej bierna, manifestująca się w indyferentyzmie religijnym. Nie

mając czasu ani chęci do poszukiwań na własną rękę, zatrzymują się oni

niejako w pół drogi i po prostu przestają sobie zaprzątać głowę tymi tak

przecież życiowo oddalonymi sprawami. Co jednak nie znaczy, aby nie

chłonęli z zaciekawieniem wszelkich informacji, które przypadkowo do-

stają się do ich rąk i mogą być jakimś naukowym komentarzem do prze-

żywanych religijnych wątpliwości.

Z myślą właśnie o tych ludziach piszę „Opowieści ewangelistów”.

Pragnę dostarczyć im książkę, która byłaby czymś w rodzaju intelektu-

alnego „vademecum” w ich samotnych rozterkach i rozmyślaniach. Przy

zachowaniu wymaganych walorów literackich ma ona skupić na swo-

ich kartach najistotniejsze elementy osiągnięć badawczych archeologii,

religioznawstwa i biblistyki, zwykle rozproszonych w rozlicznych, trudno

dostępnych pracach specjalistycznych.

Uważam się przeto za pośrednika między nauką a swoimi czytelnika-

mi; pośrednictwo to staram się w miarę swoich możliwości spełnić rze-

telnie, dając pełną i wszechstronną relację ze swoich lektur, o ile to oczy-

wiście jest możliwe w ciasnych ramach jednej książki. Nie taję jednak, że

jestem w tych zagadnieniach zaangażowany uczuciowo i intelektualnie,

a zatem nie może to być relacja beznamiętna i bezosobowa. Mój stosu-

nek do spraw religijnych jest czytelnikom znany i trudno ode mnie wyma-

gać, abym nie miał pewnych określonych preferencji. Będąc racjonalistą,

wystrzegam się jednak, aby nie zatracić wyczulenia na to wszystko, co

związane jest z człowieczeństwem, z jego burzliwą peregrynacją dziejo-

wą. Wierzenia, mity i legendy o tyle są prawdziwe, że tworzyły przecież

kultury i cywilizacje, że były wykładnikiem nurtujących pokolenia tęsknot

i nadziei, że w dostępny sposób wyjaśniały człowiekowi groźną tajemnicę

bytu i uśmierzały jego najtajniejsze niepokoje. Były to więc sprawy głę-

boko ludzkie, których nie wolno nie uwzględniać podczas dokonywania

naukowych rozrachunków z przeszłością.

- 5 -

Kosidowski Zenon - Opowieści ewangelistów.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: