Historyczne Bitwy 181 - Płowce 1331, Piotr Strzyż.pdf

(3673 KB) Pobierz
HISTORYCZNE
BITWY
PIOTR STRZYŻ
PŁOWCE 1331
Warszawa
BELLONA
Bellona SA prowadzi sprzedaż wysyłkową wszystkich swoich książek
z rabatem.
www.ksiegarnia.bellona.pl
Nasz adres:
Bellona SA
ul. Grzybowska 77
00-844 Warszawa
Dziat Wysyłki tel.: (22) 45 70 306, 652 27 01
fax (22) 620 42 71
Internet: www.bellona.pl
e-mail: biuro@bellona.pl
Ilustracja na okładce: Bartłomiej Drejewicz
Redaktor prowadzący: Kornelia Kompanowska
Redaktor merytoryczny: Grażyna Szaraniec
Redaktor techniczny: Andrzej Wójcik
Korektor: Sylwia Piecewicz
© Copyright by Piotr Strzyż, Warszawa 2009
© Copyright by Bellona Spółka Akcyjna, Warszawa 2009
ISBN 978-83-11-11635-1
WSTĘP
Dzień 27 września 1331 roku na Kujawach budził się
chłodny i mglisty. W toczących się od początku września
zmaganiach wojennych pomiędzy Polską a Zakonem Krzy­
żackim, armia zakonna splądrowała znaczną część Wielko­
polski, docierając aż pod Kalisz, a teraz, po nieudanym
obleganiu go, szykowała się do zdobywania głównych
ośrodków grodowych Kujaw, ojcowizny Władysława Ło­
kietka. Dowództwo krzyżackie nie obawiało się już wojsk
polskich, gdyż od potyczki pod Koninem 24 września,
podczas której Polacy wycofali się pospiesznie, pozo­
stawiwszy część sprzętu wojennego i taborów, uważało je
za niezdolne do skutecznego działania. Tymczasem armia
polska stale posuwała się za oddziałami agresorów, szukając
sposobności do stoczenia bitwy. I nie wiadomo, ile jeszcze
dni upłynęłoby w oczekiwaniu na ten dogodny moment,
gdyby właśnie nie ten mglisty, wrześniowy poranek.
Bitwa, do jakiej doszło 27 września 1331 roku, w piątek,
pomiędzy armią polską, dowodzoną przez króla Władysława
Łokietka, a armią zakonną, w okolicach Radziejowa i Pło­
wieć na Kujawach, stanowiła najbardziej heroiczny epizod
zaciętych walk, toczonych przez obie strony w latach
1327-1332, których bezpośrednią przyczyną było zbrojne
6
zajęcie przez Zakon w latach 1308-1309 Pomorza Gdańs­
kiego. Zarówno jej geneza i przebieg, jak i wynik starcia,
od niemal stu lat przyciągają uwagę badaczy, i to nie tylko
zajmujących się historią regionu, ale i całej polskiej historii.
Dzieje się tak, ponieważ była to jedyna spośród bitew
stoczonych w XIV wieku przez państwo polskie, której
przebieg da się, nie zawsze co prawda bezdyskusyjnie,
dość szczegółowo odtworzyć. Wynika to w znacznej mierze
z tego, że tak duże i dynamiczne starcie, niepozbawione
swoistej dramaturgii i charakteryzujące się dość szczegól­
nym zwrotem akcji, pozostawiło liczne ślady w ówczesnych
źródłach pisanych i tradycji.
Przypisywanie bitwie pod Płowcami określonego zna­
czenia sprawiło, że historia badań nad nią liczy już blisko
100 lat. Pionierskim opracowaniem naukowym, poświęco­
nym jej przebiegowi, była praca Stanisława Kaniowskiego,
który jako pierwszy z polskich historyków przeprowadził
rzetelną krytykę źródeł, opowiedział się za tezą o polskim
niepowodzeniu w drugiej fazie bitwy, ale obie wydzielone
fazy umiejscawiał pod wsią Płowce
1
. Kolejnej próby
odtworzenia jej przebiegu dokonał w latach dwudziestych
XX wieku Marian Małuszyński. Całe starcie podzielił aż na
trzy fazy, wiele miejsca poświęcając zagadnieniu liczebno­
ści obu armii oraz ich strat bitewnych
2
. Polemikę z nie­
którymi jego ustaleniami podjął Stanisław Zajączkowski
przy okazji pisania monografii stosunków polsko-krzyżac­
kich w ostatnich latach panowania Władysława Łokietka
3
.
Ustalenia tego ostatniego badacza zostały w większości
powszechnie zaakceptowane i w trzydzieści lat później,
S. K a n i o w s k i ,
Uwagi krytyczne o bitwie pod Płowcami,
„Przegląd
Historyczny”, R. 18, 1914, s. 24-38.
2
M. M a ł u s z y ń s k i ,
Próba analizy bitwy pod Płowcami (27 IX
1331),
„Przegląd Historyczno-Wojskowy”, t. 1, 1929. s. 61-84.
3
S . Z a j ą c z k o w s k i ,
Polska a Zakon Krzyżacki
w
ostatnich latach
Władysława Łokietka,
Lwów 1929. s. 239-260.
1

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin