Historyczne Bitwy 079 - Ko Chang 1941, Józef W. Dyskant.pdf

(3055 KB) Pobierz
HISTORYCZNE BITWY
JÓZEF WIESŁAW DYSKANT
KO CHANG 1941
Dom Wydawniczy Bellona
Warszawa 1999
WSTĘP
Wobec zaawansowanych zmagań wojennych na Atlantyku,
Morzu Śródziemnym i wodach zachodnioeuropejskich, wobec
podbojów
faszystowskich w Europie, a po podpisaniu paktu
trzech mocarstw (27 września 1940 r.) spodziewanego wybu-
chu wojny na Dalekim Wschodzie, uszedł powszechnej uwagi
lokalny, syjamsko-francuski,
konflikt zbrojny zakończony
zwycięską dla
Marine Nationale
bitwą morską pod Ko
Chang.
Co więcej, nawet dziś zwykłemu Francuzowi bitwa ta jest
mało znana, marynarka francuska zaś wspomina ją jakby
z pewnym zażenowaniem. Stoczyła ją bowiem ta część
Marine
Nationale,
która podporządkowała się uzależnionemu od
Niemców i kolaborującemu z Włochami oraz Japończykami
rządowi
Vichy.
W tym ostatnim wypadku współpraca ta
została wymuszona przez militarystyczną Japonię, która w czer-
wcu 1940 r. przystąpiła do rugowania mocarstw europejskich
z ich kolonialnych posiadłości w Azji Południowo-Wschodniej.
Francuskiej administracji w Indochinach, która z napastliwymi
poczynaniami soldateski japońskiej zetknęła się już latem
1937 r., po wybuchu tzw. konfliktu w Chinach, obce były
zapewne
—
tak istotne w Europie
—
niuanse polityki
zagranicznej
III Republiki rozdartej wewnętrznie po klęsce
poniesionej w wojnie z Niemcami. Tu, na miejscu,
chodziło
5
o zachowanie francuskiego stanu posiadania bez oglądania się
na opcję polityczną, sprawujących władzę tam, w Paryżu czy
Londynie. Dlatego zlekceważono dalekowschodnią odmianę
operacji
„Catapult"
1
,
czyli żądanie wiceadm.
Percy'ego Nob-
le’a, dowódcy brytyjskiego Zespołu Floty w Chinach, aby
stacjonujące w Sajgonie okręty francuskie przeszły do Sin-
gapuru lub portów na Oceanie Indyjskim, gdyż przyjęcie
i wykonanie go oznaczało „natychmiastową utratę Indochin".
Noble, który na pokładzie krążownika pomocniczego „Kanim-
bla" przybył 28 czerwca 1940 r. do Sajgonu, aby spotkać się
z władzami administracyjnymi i wojskowymi
Unii, szybko
pojął, że w obecnej sytuacji, kiedy japońska infiltracja militarna
na Półwyspie stała się faktem, flota francuska musi pozostać
na miejscu. Według kmdr. por. Jouana, szefa sztabu wiceadm.
Decoux,
miał on oświadczyć: „Nie jest to pora na wypłynięcie
z portów, bo nieprzyjaciel jest już w Indochinach".
Istotnie, po upadku Francji słabe garnizony indochińskie
stanęły oko w oko z co najmniej 50 000 armią japońską
prowadzącą działania tuż za granicą indochińską w prowincji
Kuangsi, a teoretycznie nawet
z całą ponadmilionową tzw.
Armią Ekspedycyjną walczącą w Chinach. Dowództwo japoń-
skie bowiem, nie czekając na podpisanie rozejmu francusko-
-niemieckiego,
już 19 czerwca zażądało od gubernatora Unii
Indochińskiej, gen.
Georges'a Catroux, przerwania dostaw
wojennych dla Czang Kaj-szeka
przez zamknięcie granicy
z Chinami oraz kolei
junnańskiej
2
. Catroux, a potem jego
„Catapult" —
kryptonim akcji zbrojnej Royal Navy
przeciw podległej
rządowi
Vichy Marine Nationale przeprowadzonej na początku
lipca 1940 r.
w celu przeszkodzenia Niemcom w zagarnięciu jej okrętów. Choć dowódcom
francuskim
zaproponowano (zamiennie) dalszą wspólną walkę z Niemcami
i Włochami, internowanie w portach brytyjskich lub przejście do portów we
Francuskich Indiach Zachodnich
pod opiekę USA, doszło do tragicznych
w skutkach starć zbrojnych w
Meis el-Kebir i Dakarze.
2
Przez Tonkin
przebiegała tzw. junnańska linia kolejowa, jedna z głównych
dróg zaopatrzenia w broń i materiały wojenne dla walczącej z agresorem
japońskim armii chińskiej.
1
6
następca wiceadm.
Decoux,
aby nie ryzykować starcia zbroj-
nego, przystąpili do negocjacji. Ich efektem było podpisanie
30 sierpnia układu japońsko-francuskiego, w którym za uznanie
„dominującej roli Japonii na
Dalekim Wschodzie" obiecano
Francuzom respektowanie „suwerenności Francji w Indo-
chinach". Zaraz też wymuszono na
Vichy
dwa układy woj-
skowe (z 4 i 22 września), na mocy których wprowadzono do
Tonkinu liczący 6000 ludzi garnizon japoński, przekazano do
jego
dyspozycji trzy lotniska oraz udostępniono do transportu
25 000 armii japońskiej tereny na północ od Rzeki Czerwonej
wraz z infrastrukturą kolejowo-drogową i portem w Hajfongu.
Zanim układy te wprowadzono w życie, 22 września doszło
do incydentu zbrojnego
w Langson, w wyniku którego
Tonkin
znalazł się we władaniu armii japońskiej; jej oddziały wkro-
czyły tam oficjalnie 4 października 1940 roku.
Ugodziło to dotkliwie w wielkomocarstwową dumę Francji
oraz już po raz drugi uwłaczyło honorowi „pierwszej armii
świata", za jaką chciała uchodzić ówczesna armia francuska.
Zrodzona chęć odwetu za doznane upokorzenia wydała się
możliwa do zaspokojenia w nowym konflikcie zbrojnym
z sąsiadem Unii Indochińskiej —
Syjamem, jedynym niepod-
ległym państwem Azji Południowo-Wschodniej.
Syjam za-
chował dotąd suwerenność za cenę wymuszonych ustępstw
terytorialnych na rzecz Francji i Wielkiej Brytanii i teraz, po
klęsce Francji w Europie, zamierzał choć w części odzyskać
utracone ziemie, tym bardziej że nie był już słabym militarnie,
dziewiętnastowiecznym państwem. Rozpętana przez rząd
marsz. Luanga Pibulsonggrama nagonka antyeuropejska, pro-
wadzona, przy cichym wsparciu dyplomacji japońskiej, pod
hasłami zjednoczenia wszystkich Tajów
3
oraz naprawy krzywd
doznanych od Europejczyków,
zakończyła się w drugiej
połowie
lat trzydziestych
przystąpieniem
do realizacji wiel-
Tajowie (Thai)
— ogólna nazwa grupy ludów mówiących językiem
tajskim, zamieszkujących tereny Syjamu, Birmy, Laosu, Wietnamu i Chin
Południowych.
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin