Historyczne Bitwy 083 - Iganie 1831, Tomasz Strzeżek.pdf

(2817 KB) Pobierz
HISTORYCZNE BITWY
TOMASZ STRZEŻEK
IGANIE 1831
Dom Wydawniczy Bellona
Warszawa 1999
WSTĘP
W dobie wojny polsko-rosyjskiej
1831 roku miało miejsce
wiele starć zbrojnych. W serii wydawniczej Historyczne
Bitwy ukazały się lub też ukażą książki poświęcone najwięk-
szym bitwom tej wojny. Praca Wiesława Majewskiego przed-
stawia bitwę pod Grochowem, która powstrzymała rosyjską
zimową ofensywę na Warszawę. Przygotowywana do druku
książka Stefana Chojeckiego, omawia bitwę pod Ostrołęką,
kończącą okres polskiej inicjatywy w powstaniu. Książka
mojego autorstwa poświęcona jest wrześniowej bitwie o War-
szawę, która
faktycznie
zakończyła
powstanie.
Ta książka natomiast omawia polską ofensywę na szosie
brzeskiej. W jej następstwie między innymi strona polska na
dwa
miesiące przejęła inicjatywę w wojnie. Symbolami tej
ofensywy są bitwy pod Wawrem, Dębem Wielkim i przede
wszystkim pod Iganiami. Nie były to największe bitwy
powstania. Zasługują jednak na uwagę z tego względu, iż
zakończyły się sukcesem strony polskiej. Doniosłe też były
ich militarne i polityczne następstwa na arenie między-
narodowej.
Dotychczas ukazało się niewiele prac dotyczących całości
lub poszczególnych etapów polskiej ofensywy na szosie
brzeskiej.
Zaliczają się
do nich
artykuły
naukowe i prace
4
popularnonaukowe Wacława Tokarza, Czesława Blocha,
Zygmunta Jarskiego, Wiesława Majewskiego i Leonarda
Ratajczyka.
Najważniejsze źródła wykorzystane przy pisaniu książki,
to: II tom czterotomowego dzieła Bronisława Pawłowskiego
Źródła do dziejów wojny polsko-rosyjskiej
1830 i 1831
roku
oraz streszczenie akt sztabowych z 1831 roku, opu-
blikowane w IV tomie
Pamiętników
Ignacego Prądzyńskiego.
Do oryginałów tych ostatnich usiłuję dotrzeć od wielu
lat. Niestety, według informacji, którymi dysponuję na
dzień dzisiejszy, akta te znajdują się w rękach prywatnego
kolekcjonera w Poznaniu. Podobno zamierza on rozbić
zwartą kolekcję i sprzedać pojedyncze dokumenty na au-
kcjach antykwarycznych.
Od strony szczegółów technicznych chciałbym zwrócić
uwagę na podwójną numerację pułków rosyjskich. Podałem
nazwę pułku, a obok, w nawiasie kwadratowym, jego numer
porządkowy
w armii rosyjskiej, co
ułatwi
odczytanie map.
Zdaję sobie również sprawę z trudności, jakie sprawi
Czytelnikowi rozszyfrowanie skrótów
nazw oddziałów. Dla
ułatwienia podam, że konsekwentnie, zgodnie z zasadami
interpunkcji, liczebniki porządkowe opatrywałem kropką,
a więc np. 3. ppl to trzeci pułk piechoty liniowej, a 3 ppl to
trzy pułki piechoty liniowej. Ponadto umieściłem na końcu
książki
wykaz wszystkich
skrótów.
PIERWSZA ROSYJSKA OFENSYWA
NA WARSZAWĘ I JEJ NASTĘPSTWA
5 LUTEGO -11 MARCA 1831 ROKU
Dramatyczne wydarzenia rozgrywające się na ulicach War-
szawy w nocy z 29 na 30 listopada 1830 roku zapoczątkowały
kolejne powstanie
Polaków przeciwko Rosji, zwane powsta-
niem listopadowym. Wojskowi i cywilni spiskowcy Sprzysię-
żenia Piotra Wysockiego zdołali, przy wsparciu części gar-
nizonu i mieszkańców, wyprzeć z miasta oddziały rosyjskie
i polskie wierne w.ks. Konstantemu, faktycznemu
rządcy
Królestwa Polskiego z nadania cara. Powstańcy pośrednio
doprowadzili do przejęcia władzy przez polityków konser-
watywnych, przeciwnych walce z Rosją i opowiadających się
za pertraktacjami z Mikołajem I, carem Rosji a zarazem
Królem Polski. Domagali się oni nie pełnej niepodległości
kraju, ale amnestii dla sprawców powstania, poszanowania
konstytucji oraz przyłączenia do Królestwa Polskiego zachod-
nich guberni Rosji (dawnych ziem litewsko-ruskich Rzeczpo-
spolitej, przejętych w drodze zaborów). Takie stanowisko
popierała prawie cała generalicja i wyżsi oficerowie armii
polskiej, w tym także cieszący się największym autorytetem
wśród cywilów i wojskowych, gen. Józef Chłopicki. Zwolen-
nicy walki o pełną niepodległość, zgrupowani przede wszyst-
kim w Towarzystwie Patriotycznym, lewicowym ugrupowaniu
powstania,
potępili układy. Chłopicki, chcąc
m.in.
powstrzymać

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin