Czubkowska Sylwia - Chinczycy trzymaja nas mocno.pdf

(2499 KB) Pobierz
Tacie. Szkoda, że już nie przeczytasz
Mamie i Braciom, za cierpliwość i wsparcie
WSTĘP
Na naszych oczach spełnia się przepowiednia Napoleona, który miał ostrzegać, że
„kiedy Chiny się obudzą, świat zadrży”. Wszystko wskazuje na to, że nie tylko się
obudziły, ale właśnie mocno się przeciągają po długim i  mocno dla nich
koszmarnym śnie. A  to ich przeciąganie się dotyka kawałka Europy, w  którym
przyszło nam żyć.
Gości, którzy wjeżdżają do Belgradu od wschodu, poza słynną Wschodnią
Bramą, zwaną też Zepter Tower, wita billboard z  „Bratem Xi”. A  przynajmniej
witał jeszcze w  połowie 2021  roku, między drugą a  trzecią falą pandemii. Kilka
miesięcy wcześniej bałkańska stolica tak jak większość Europy tkwiła
w  lockdownie, ale dodatkowo zalały ją czerwone plakaty z  przywódcą Chin
i  z  podziękowaniami dla Państwa Środka za to, że pomagało Serbii, oferując
maseczki, a potem szczepionki.
Latem, gdy cykady zagłuszają ruch uliczny, a  XIX-wieczne kamieniczki
w  upale przypominają kolonialną zabudowę, centrum Podgoricy staje się
zaskakująco podobne do starego Szanghaju. Ścieżka rowerowa dumnie oznaczona
jako ufundowana przez chińską ambasadę w stolicy Czarnogóry wydaje się zatem
więcej niż na miejscu.
Aleję Pekińską w  Wielkim Kamieniu, technoparku położonym kilkadziesiąt
kilometrów od Mińska, także zasponsorowały Chiny. Zresztą jak wszystkie ulice
w  tej miejscowości, a  więc opisano ją podwójnie: po rosyjsku i  po chińsku.
Niełatwo tam trafić. Nie tylko z  powodu praktycznego odcięcia Białorusi od
Europy Zachodniej z chwilą, gdy reżim Łukaszenki najpierw ponownie sfałszował
wybory, a  następnie już otwarcie przyłączył się do Władimira Putina w  ataku na
Ukrainę. Wielki Kamień od początku obecności Chińczyków nie był szczególnie
otwarty na obcych.
W Budapeszcie niemal
vis-à-vis
Ministerstwa Finansów znajduje się Bank of
China. Może to być oczywiście przypadek, jakby specjalnie wyreżyserowany pod
krytyczne oko reporterów. Tyle że w  kwietniu 2020  roku węgierski minister
finansów Mihály Varga ogłosił, że jego rząd właśnie od tego banku dostanie
potężną pożyczkę na budowę szybkiej kolei Budapeszt–Belgrad. Pożyczkę pod
inwestycję, która według szacunków ekspertów zwróci się za jakieś… 2500 lat
1
.
Nic dziwnego, że pomnik palatyna Węgier Józefa Antoniego Habsburga, który
przecież na początku XIX wieku wprowadził do tego kraju kolej, patrzy na siedzibę
banku zimnym wzrokiem. Takich śladów chińskich inwestycji  – albo dopiero
rozbudzonych na nie nadziei  – można od Bałtyku do Morza Czarnego odnaleźć
znacznie więcej, niżby wynikało z czystego rachunku ekonomicznego.
Gdy spojrzymy na suche dane, to Chiny nie wyglądają na szczególnie ważnego
partnera tego kawałka Europy. Owszem, wartość wymiany handlowej między
Polską a Chinami w 2021 roku wyniosła ponad 42 mld dol., a to spory skok, bo aż
o ponad jedną trzecią więcej niż rok wcześniej. Bez mała o jedną trzecią wzrósł też
sam eksport. W  całej Europie Środkowo-Wschodniej (łącznie z  Białorusią,
ważnym punktem na mapie chińskich przedsięwzięć) wartość wymiany handlowej
z Chinami sięgnęła już niemal 142 mld dol. Dużo?
Uświadomienie sobie, że z  Chin do samych tylko Niemiec i  w  drugą stronę
popłynęły towary o wartości aż 235 mld dol., działa jak zimny prysznic. Czy zatem
Europa Środkowa jest dla Pekinu ważnym partnerem gospodarczym, czy może
zaledwie etapem planu realizowanego na znacznie szerszą skalę?
Przez większość historii Chiny były najpotężniejszym państwem na świecie.
Dokładnie takim, jakim się same widziały  – Państwem Środka, wokół którego
krążyły wszystkie inne. XIX wiek, kolonializm i wojny opiumowe rzuciły jednak
tego giganta na kolana. Upokorzone przez mocarstwa zachodnie, zmuszone do
przyjęcia narzuconych reguł handlu, pogrążyły się w  dekadach politycznego
chaosu, krwawej wojny z  Japonią i  jeszcze bardziej krwawej wojny domowej
i totalitarnych rządów Mao.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin