Wszyscy powinni wiedzieć o 10 katolickich naukowcach i wynalazcach
Ten Catholic scientists and inventors everyone should know
Przedstawiamy pobożnych papieży, księży, mnichów i świeckich, którzy wymyślili wszystko od mechanicznego zegara do alfabetu Braille's do radia.
July 21, 2022 Filip Mazurczak
Od lewej: Zakonnik Augustianin i biolog Gregor Mendel; Papież Sylvester, II (niebieski) jak opisany w 'Ewangeliach Ottona III'; Francuski pediatra pro-life i genetyk Jerome Lejeune. (Wikipedia)
22 lipca jest 200 rocznica urodzin Gregora Mendela, austriackiego Augustianina znanego jako ojciec genetyki. Mimo że dominująca na Zachodzie od czasów Oświecenia narracja głosiła, że religia jest obskurantystyczna i wroga nauce, aż do XX wieku to właśnie na chrześcijańskim Zachodzie dokonano najważniejszych odkryć naukowych. Faktycznie, najstarsze i najbardziej prestiżowe uniwersytety Europy (i świata) – w Bolonii, Oksfordzie, Paryżu – miały początki jako kościelne instytucje.
Poniżej lista – w żaden sposób niewyczerpująca – 10 katolickich naukowców i wynalazców, których odkrycia zrewolucjonizowały nasze życie.
1). Papież Sylwester II (946-1003)
Oto fakt, który zaimponujesz gościom na następnym koktajlu: mechaniczny zegar wynalazł papież. Przed wyborem na papieża w 999, Francuz Gerbert z Aurillac był Benedyktyńskim mnichem, który udał się do Hiszpanii, wtedy pod arabską dominacją, by studiować matematykę. Tam nauczył się cyfr hindusko-arabskich. Później Gerbert wprowadził do Europy system dziesiątkowy i przywrócił zapomniane liczydło. W 966 skonstruował pierwszy napędzany wahadłem zegar dla wieży w Magdeburgu, Niemcy.
Oprócz swoich matematycznych i mechanicznych osiągnięć, Sylwester II przyczynił się także do odnowy moralnej kapłaństwa, walcząc przeciwko konkubinatowi i sprzedaży urzędów kościelnych, co było powszechnym w swoim czasie praktyką wśród duchowieństwa. Jego zdaniem ksiądz powinien dawać przykład moralny swojej owczarni.
Ateistyczny filozof Bertrand Russell (1872-1970) napisał, że religia "pomogła na początku ustalić kalendarz, i sprawiła, że kapłani egipscy z taką pieczołowitością sporządzali kroniki zaćmień, że z czasem byli w stanie je przewidzieć. Jestem gotów uznać te dwie zasługi [religii], a nie znam żadnych innych".
Opinia Russella pokazuje żenującą (może rozmyślną) ignorancję i uprzedzenie. W wąskiej dziedzinie pomiaru czasu, gdzie Russell uznaje jedyne pozytywne osiągnięcie religii, znaczenie wynalazku zegara przez Sylwestra II jest prawdopodobnie co najmniej tak samo ważne jak ten kapłanów w starożytnym Egipcie.
Tymczasem co Papież Jan Paweł II powiedział o swoim poprzedniku, naukowcu-papieżu Sylwestrze II, odnosi się do wszystkich pełnych wiary ludzi nauki na tej liście:
[Papież Sylwester II] przypomina nam, że inteligencja jest cudownym darem od Stwórcy. Jego postawa intelektualna i duchowa jest wezwaniem do pasterzy i wiernych naszych czasów: idźcie poszukiwać prawdę; znajdujcie siłę wewnętrzną w modlitwie; troszczcie się o poszukiwanie moralne i służcie ludzkości.
2). Mikołaj Kopernik (1473-1543)
Jak Leonardo da Vinci, Nicolaus Copernicus był prawdziwym człowiekiem Renesansu, wszechstronnie uzdolnionym erudytą. Był znanym ekonomistą, matematykiem, lekarzem, kanonikiem kościelnym i dyplomatą, ale najbardziej znany jest za wkład w astronomię. W swoim słynnym dziele De revolutionibus orbium coelestium ("O obrotach sfer niebieskich"), Kopernik obalił dominujący model ptolemejski, zgodnie z którym Ziemia znajdowała się w centrum naszej galaktyki; zamiast tego Kopernik słusznie wykazał, że Ziemia i inne planety krążą wokół Słońca.
Kopernik pracował jako kanonik w różnych kościołach. Jego wuj, Łukasz Watzenrode Młodszy, był Biskupem Warmii i bronił Polski i krajów Bałtów przed Zakonem Krzyżackim, zakonem rycerskim szpitalników założonym w czasie wypraw krzyżowych, który rutynowo łamał V Przykazanie w nawracaniu pogan na chrześcijaństwo. Swoją pracę De revolutionibus orbium coelestium dedykował Papieżowi Pawłowi III. Słynny obraz Jana Matejki Kopernik astronom albo rozmowy z Bogiem / Astronomer Copernicus, or Conversations with God, pięknie pokazuje podwójną rolę Kopernika jako człowieka wiary i nauki.
3). Galileo Galilei (1564-1642)
Może być prowokacyjne dodanie Galileusza do tej listy. W końcu ten astronom z Florencji był skazany na areszt domowy przez Inkwizycję za upór w kwestii modelu heliocentrycznego. Zapewne żadnego innego wydarzenia historycznego nie użyto bardziej do zilustrowania rzekomej niezgodności nauki i religii niż jego proces.
Kiedy w Europie szerzył się protestantyzm, Papież Paweł III zorganizował rzymską Inkwizycję by chronić wiernych przed błędem. Sam Paweł III przyjął model Kopernika. Ale jezuiccy astronomowie przekonają późniejszych papieży, że był on błędny. Faktycznie, nauka potwierdzi model heliocentryczny dopiero w 1729. W 1616 Inkwizycja ogłosiła, że pogląd iż Słońce znajduje się w centrum naszej galaktyki i że Ziemia krąży wokół niego, jako "głupi i absurdalny" i zażądała, aby Galileusz nie nauczał publicznie modelu heliocentrycznego. Florentyńczyk się zgodził, ale nie dotrzymał obietnicy. W końcu Inkwizycja uznała go za winnego herezji, i skazała go na domowy areszt do końca życia.
Oczywiście areszt domowy Galileusza był w pozłacanej klatce, bo pozwolono mu przebywać w swojej willi, jednej z najbogatszych we Florencji, ze służącymi. Został jednak niesprawiedliwie potraktowany przez Kościół za to, że głosił to co nauka uzna za prawdę. Dopiero w 1992, kiedy Jan Paweł II, który wielokrotnie publicznie przepraszał za grzechy ludzi Kościoła na przestrzeni wieków, rehabilitował Galileusza. (Więcej o złożoności i szczegółach sprawy Galileusza tutaj: Galileo Revisited: The Galileo Affair in Context autorstwa Dom Paschala Scotti.)
4). André-Marie Ampère (1775-1836)
Amper, podstawowa jednostka prądu elektrycznego, został nazwany na cześć André-Marie Ampère, jednego z ojców elektromagnetyzmu. Ten francuski naukowiec odkrył, że kabel przewodzący prąd elektryczny może przyciągać lub odpychać inny przewód przewodzący prąd, wytwarzając w ten sposób pole magnetyczne. To utorowało drogę do późniejszego odkrycia promieniowania elektromagnetycznego, co umożliwiło wynalazki, które teraz uważamy za oczywiste, w tym radio, mikrofale i promieniowanie rentgenowskie.
Ampère był wiernym katolikiem. Podczas studiów na Sorbonie, badacz Frédéric Ozanam, później beatyfikowany, przechodził przez okres zwątpienia. Pewnego dnia wszedł do paryskiego kościoła w slumsach, gdzie nieoczekiwanie zobaczył samego André-Marie Ampère, najsłynniejszego ówczesnego naukowca, klęczącego na modlitwie.
"Panie profesorze, widzę, że Pan wierzy w modlitwę" – powiedział Ozanam.
"Wszyscy muszą się modlić" – odpowiedział Ampère. Był to punkt zwrotny w nawróceniu Ozanama.
5). Louis Braille (1809-1852)
Bawiąc się narzędziami w garbarni ojca, 3-letni Louis Braille przypadkowo dźgnął się szydłem w oko. Doprowadziło to do infekcji, która w końcu rozprzestrzeniła się na oba oczy i całkowicie stracił wzrok.
Bycie niewidomym przed wynalazkiem alfabetu Braille'a czyniło bardzo trudnym naukę. Książki napisane dla niewidomych wtedy składały się z niezgrabnych, nieporęczne wypukłych liter. Ale Louis Braille był bardzo dobry w nauce i w wieku 10 lat wyjechał do Paryża by studiować w jednej z pierwszych na świecie szkół dla niewidomych dzieci. Chciał opracować alfabet dla niewidomych łatwiejszy i bardziej dostępny, i dlatego stworzył system oparty na wystających kropkach, zainspirowany podobnym tajnym systemem komunikacji używanym w komunikacji między żołnierzami na froncie. Alfabet Braille'a był w większości ukończony kiedy miał tylko 15 lat.
Wierny katolik, Braille kochał muzykę liturgiczną, i na życie zarabiał jako organista w kościołach w całej Francji.
6). Gregor Mendel (1822-1884)
Gregor Mendel urodził się w biednej rodzinie chłopskiej w Heinzendorf bei Odrau, teraz Hynčice w Republice Czeskiej. Podczas gdy Mendel był zmotywowany do przyłączenia się do życia monastycznego, po części, aby uciec przed dotkliwym ubóstwem swojej młodości, o. Clemens Richter, OSA, jego pra-pra-bratanek i brat Augustianin pisze, że jego słynny krewny miał szczerą wiarę religijną:
Mendel miał mocne korzenie wiary chrześcijańskiej, i przy każdej okazji z pasją próbował przekazywać swoją wiarę i doświadczenia innym. Świadectwem tego są różne szkice zachowanych kazań.
Początkowo Mendel eksperymentował zasady dziedziczności na myszach. Ale wcześniej był zdegustowany koncepcją badania kopulacji zwierząt, więc przeszedł na rośliny grochowe. Po wielu długich godzinach spędzonych na ich krzyżowaniu Mendel doszedł do podstawowych zasad dziedziczenia alleli recesywnych i dominujących, które są obecnie ilustrowane prawdopodobnie w każdym podręczniku biologii w liceum. Później Mendel został przeorem swojego opactwa.
Mendel przedstawił swoją pracę o dziedziczeniu na spotkaniu National History Society w Brnie w 1865, 6 lat po wydaniu przez Karola Darwina pracy O pochodzeniu gatunków / On the Origin of Species. Darwin nie wiedział ani o pracy, ani o pojęciu genów, ale nauka o ewolucji nie ma sensu bez genetyki. Mendel był za życia ignorowany przez środowisko naukowe, a jego prace zyskały uznanie dopiero 16 lat po jego śmierci.
7). Louis Pasteur (1822-1895)
Bardzo nieliczni naukowcy XIX wieku zostawili po sobie taki trwały wpływ na nasz świat jak Louis Pasteur. Uważa się go za wynalazcę szczepionek (np. przeciwko wściekliźnie), które w XX wieku okazały się być krytyczne w eliminowaniu wielu innych chorób. Np. dzięki szczepionce przeciwko polio, poliomyelitis [paraliż dziecięcy] prawie nie istnieje, z wyjątkiem Afganistanu i Pakistanu.
Pasteur odkrył też pasteryzację, proces, w którym drobnoustroje są eliminowane z żywności, i dzięki temu mogą być dłużej przechowywane. Jest jednym z odkrywców zarazkowej teorii chorób, dzięki której lekarze rozumieją mechanizmy powstawania chorób.
Według często opowiadanej historii (pamiętam, że słyszałem ją podczas kazania księdza na pewnej Mszy przed laty), pewnego dnia Pasteur odmawiał różaniec w pociągu. Jego sąsiad w przedziale, nieświadom tożsamości rozmówcy, skrytykował starego człowieka za wierzenie w taki zabobon, i powiedział, że chciałby przesłać mu książki negujące istnienie Boga. Pasteur kazał temu młodzieńcowi przysłać mu te książki na jego adres i wyciągnął swoją wizytówkę z kieszeni marynarki. Młodzieniec zdumiał się, że arogancko pouczał jednego z prawdziwych wielkich naukowców. Totalna porażka.
Nie wiem czy ta historia jest autentyczna czy apokryficzna, ale dobrze ilustruje żarliwą wiarę Ludwika Pasteura.
8). Guglielmo Marconi (1874-1937)
Guglielmo Marconi, wynalazca radia i laureat Nagrody Nobla z fizyki w 1909, urodził się we włoskiej rodzinie arystokraty i jego irlandzkiej protestanckiej małżonki. Choć był ochrzczony jako katolik, wychowywał się jako anglikanin, otrzymał sakrament bierzmowania w kościele katolickim, więc mógł ożenić się z Marią Cristina Bezzi-Scali. Wtedy stał się żarliwym katolikiem.
Inny katolik odegrał kluczową rolę w wynalazku przez niego radia. Thomas Edison poinformował Marconiego o eksperymentach ks. Jozefa Murgaša, słowackiego księdza mieszkającego w Pensylwanii, który miał udział w bezprzewodowej transmisji ludzkiego głosu.
W 1931 Marconi założył Vatican Radio dla Papieża Piusa XI; była to pierwsza stacja radiowa wykorzystywana do głoszenia Dobrej Nowiny. Rok później wymyślił radiotelefon krótkofalowy do ułatwienia komunikacji między Watykanem i letnią rezydencją papieża w Castel Gandolfo, wczesny poprzednik telefonu komórkowego.
Niestety, jest też ciemna strona Marconiego. Był członkiem Partii Faszystowskiej, i narastające dowody sugerują, że popierał anty-żydowską politykę Mussoliniego. Ale pomimo tych oczywistych wad, Marconi był idealnym przykładem naukowca, który wykorzystał swoje odkrycie dla dobra Kościoła.
9) Georges Lemaître (1894-1966)
Kilka lat temu spacerowałem w parku i usłyszałem 2 rozmawiające młode dziewczyny. "Nie jestem pewna czy wierzę w Boga czy wielki wybuch" – powiedziała jedna do drugiej.
Żałuję, że nie przerwałem im rozmowy by powiedzieć, że teorię o wielkim wybuchu wymyślił Georges Lemaître, katolicki ksiądz z Belgii i profesor fizyki na Catholic University of Louvain.
Przed Lemaître, nie wszyscy fizycy wierzyli, że wszechświat miał określony początek. Ale twierdził, że wyrósł z "pierwotnego atomu". Podczas gdy pojęcie konkretnego punktu wyznaczającego początek istnienia było zgodne z opisem stworzenia zaproponowanym przez judaizm i chrześcijaństwo, Lemaître uważał, że teoria wielkiego wybuchu nie przeczy ani teizmowi, ani ateizmowi.
Lemaître zastosował ogólną teorię względności Alberta Einsteina do kosmologii. Ksiądz był jednym z pierwszych naukowców, którzy zaproponowali, że wszechświat się powiększa, co początkowo odrzucił sam Einstein; był nominowany do Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki i chemii. W 1960 Papież Jan XXIII nadał mu honorowy tytuł prałata.
10) Jérôme Lejeune (1926-1994)
Na dzisiejszym Zachodzie rośnie niekonsekwentna tendencja do promowania z jednej strony większego włączenia i upodmiotowienia osób z niepełnosprawnością fizyczną i intelektualną, a z drugiej strony lobbowania za ich powszechnym zabijaniem w łonie matki. Np. w Islandii prawie 100% / nearly 100 percent nienarodzonych dzieci zdiagnozowanych na zespół Downa podczas badań neonatalnych się abortuje.
Francuski genetyk i pediatra Jérôme Lejeune ze współczuciem pracował z dziećmi niepełnosprawnymi. W 1958 odkrył, że zespół Downa jest spowodowany dodatkową kopią chromosomu 21. Wcześniej naukowcy uważali, że przyczyną zespołu Downa jest kiła, nadużywanie alkoholu przez matkę lub geny pochodzenia azjatyckiego (stąd teraz archaiczne terminy "Mongolizm" i "Mongoloid").
W latach 1960 i 1970, Lejeune głośno sprzeciwił się legalizacji aborcji we Francji i wielu innych zachodnich krajach. Napisał: "Nie można chronić kogoś przed nieszczęściem popełniając przestępstwo. I zabicie dziecka jest mordem. Nie możecie przynieść ulgi jednej osobie zabijając drugą". Lejeune z goryczą (ale dokładnie) zauważył, że jego działania w obronie życia uniemożliwią mu zdobycie Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny.
Lejeune był wieloletnim przyjacielem Papieża Jana Pawła II, który jako Abp Krakowa zaprosił go na wykłady. Podczas jego wizyty w 1997 do Francji na Światowe Dni Młodziezy polski papież modlił się przy grobie francuskiego naukowca.
Obecnie proces beatyfikacyjny Lejeune'a posunął się naprzód. W zeszłym roku Papież Franciszek ogłosił go Czcigodnym, co oznacza, że zostanie oficjalnie uznany za błogosławionego, gdy tylko cud za jego wstawiennictwem zostanie zatwierdzony.
https://www.catholicworldreport.com/2022/07/21/ten-catholic-scientists-and-inventors/
OlaGordon