Surowcem zielarskim są liście lub cała roślina. Rzadziej stosuje się korzeń lub nasiona. Młode liście babki są jadalne. W wielu krajach Europy przyrządza się je w postaci sałatek lub gotuje jak kapustę. Są nieco gorzkie w smaku, ale zawierają wiele cennych dla naszego zdrowia witamin oraz innych związków.
Co znajdziemy w długich i wąskich liściach babki lancetowatej? Przede wszystkim witaminy C i K, karoten, a także pektyny, garbniki, aukubinę i substancje śluzowe, a także kwasy: fumarowy, benzoesowy, cynamonowy, waniliowy oraz flawonoidy – bajkaleinę, skutelareinę. Poza tym minerały – sole magnezu, potasu, cynku i sodu.
Roślina ma tak wiele właściwości, że można z niej robić domowe leki, kosmetyki, a także dodawać do różnych potraw.
Dawniej używano liści babki lancetowatej jako okładów na trudno gojące się rany. Przyspiesza regenerację naskórka w przypadku ran, hemoroidów i oparzeń. Może być stosowana jako okład na opuchlizny, otwarte rany cięte lub pęknięcia. Dzięki zawartym w składzie garbnikom złagodzi także swędzenie, ból i obrzęk w miejscach po ukąszeniach owadów lub zwierząt.
Wyciąg z babki wykazuje właściwości wykrztuśne i regenerujące nabłonek. Lekko rozkurcza mięśnie gładkie dróg oddechowych. Roślina pomaga więc na kaszel, chrypkę i stany zapalne gardła. Oczyszcza płuca z zalegającej w nich flegmy. Doskonale zwalcza również kaszel palacza.
Liście babki są uważane za antybiotyk i dlatego przyrządza się z nich napar wspomagający leczenie zapalenia spojówek i powiek, którym przemywa się chore miejsca.
Babka pomoże na szarą skórę i popękane naczynka. Z kolei kompres z liści tej rośliny przyniesie ulgę zmęczonemu ciału. Doskonale ujędrni, uelastyczni i zregeneruje skórę, nawet po opalaniu. Zapobiegnie złuszczaniu się naskórka, a ciało na długo pozostanie z uczuciem świeżości i odprężenia.
Sok z babki można stosować przy leczeniu raka żołądka. Posiada właściwości przeciwnowotworowe. Roślina działa również przeciwzapalnie na śluzówkę przewodu pokarmowego, wzmaga krzepliwość krwi i uszczelnia naczynia krwionośne. Pomaga w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy. Można ją również stosować przy mało nasilonej biegunce. Babka lancetowata osłania również wątrobę.
Mimo wielu prozdrowotnych właściwości babki lancetowatej, nie powinny jej pić kobiety w ciąży, matki karmiące piersią i dzieci, ponieważ, jak większość ziół, może wywoływać reakcje uczuleniowe
Najlepszy czas na zbieranie liści babki trwa od maja do września. Te młodsze, mniej łykowate, warto wykorzystać jako składnik sałatek lub surówek, natomiast starsze nadają się do suszenia.
Pamiętajmy jednak, że nie należy zrywać ziół w miejscach takich jak centrum miasta, okolice zakładów przemysłowych, pasy drogowe, wysypiska śmieci. Rośliny rosnące na takich stanowiskach mogą zawierać szkodliwe dla naszego zdrowia substancje, np. metale ciężkie. Wystarczy pojechać za miasto, na łąkę lub do lasu, by tam poszukać babki.
Liście ucina się tuż przy ziemi bądź też przy ogonku. Zbierając ją, uważajmy, żeby ich nie uszkodzić. Świeżych liści nie można zbyt długo przechowywać, bo szybko się odbarwiają i tracą swoje lecznicze właściwości. Najlepiej wykorzystać je od razu po zebraniu lub wysuszyć.
Suszymy je w temperaturze 40 stopni w zacienionym i przewiewnym pomieszczeniu. Potem przechowujemy w szczelnie zamkniętych, nieprzezroczystych pojemnikach.
Przed dodaniem ich do jakiejkolwiek potrawy należy je sparzyć lub opłukać w ciepłej wodzie, aby pozbyć się zanieczyszczeń.
Babka lancetowata jest składnikiem wielu mieszanek ziołowych. Suszone liście można mieszać z innymi ziołami. W schorzeniach gardła oraz przy kaszlu łączy się ją z tymiankiem, w nieżytach przewodu pokarmowego z bobrkiem, a w owrzodzeniu żołądka z prawoślazem. Dodaje się ją także do kosmetyków oczyszczających, łagodzących podrażnienia skóry, przyspieszających odnowę naskórka.
Świeże liście babki (całe lub roztarte) możemy wykorzystać do okładów na trudno gojące się rany, wysypki, oparzenia, czyraki, stłuczenia i opuchnięcia, a także miejsca po ukąszeniach owadów. Można z nich również wycisnąć sok lub przygotować odwar, syrop, nalewkę, a z suszonych napar lub płukankę.
Roślina znajduje też szerokie zastosowanie w kuchni. Warto wykorzystać ją jako składnik sałatek, surówek, koktajli, placków ziemniaczanych czy zup.
Jak przygotować leczniczy odwar? Łyżkę suchej babki zalej szklanką wrzątku. Doprowadź do wrzenia i gotuj jeszcze przez pięć minut. Odstaw na 15 minut, a następnie przecedź. Przy dolegliwościach żołądkowych, biegunce i infekcjach gardła pij po pół szklanki dwa razy dziennie.
Wywarem możesz przemywać podrażnioną skórę i stosować jako parówkę do twarzy lub płukankę do włosów (pomagającą pozbyć się łupieżu). Wyciąg polecany jest także kobietom przy infekcjach narządów rodnych.
Babka lancetowata jest rośliną, która znajduje zastosowanie w kuchni. Posiekane, świeże liście można dodawać do sałatek. Doskonale komponują się z miętą oraz z mniszkiem. Ponadto, świetnie współgrają z białym serem oraz zupami jarzynowymi. W wielu regionach Europy liście babki gotuje się jak kapustę. Z kolei jej nasionami przypominającymi w smaku siemię lniane można wzbogacać wypieki - ciastka, bułki oraz chleb.Warto także pokusić się o sporządzenie nalewki idealnej w okresie przeziębień i grypy.
W tym celu należy liście zmielić, a następnie zalać około 100 mililitrami przegotowanej, letniej wody. Otrzymaną w ten sposób papkę przecedza się przez gazę do garnka, dosypuje 100 gram cukru i gotuje, nie doprowadzając jednak do wrzenia. Na sam koniec, do wywaru należy dodać 50 mililitrów alkoholu.
Napar z babki lancetowatej może zaś stanowić doskonały zamiennik herbaty.
W tym celu jedną łyżeczkę suszonych liści należy zalać wrzątkiem i pozostawić pod przykryciem na około 15 minut. Wykorzystując lecznicze walory babki lancetowatej, warto też sporządzić odwar z jej suszonych liści, który następnie można pić lub przemywać nim skórę oraz rany. W tym celu jedną dużą łyżkę suszonej rośliny należy zalać szklanką wody i gotować przez 5 minut.
Na rany, stłuczenia oraz zmiany skórne stosuje się także okłady ze zmiażdżonych, świeżych liści babki lancetowatej.
bartek26